Bogdan Jański
Założyciel Zmartwychwstańców Czcigodny Sługa Boży Bogdan Jański (1807-1840)
Trzykrotnie narodzony
Pierwsze narodziny – ziemskie: 26 III 1807
Młodość spędził na Mazowszu. Ukończywszy szkołę w Pułtusku, zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Okres studiów był dla niego czasem poznawania różnych systemów filozoficznych, rzucenia się w wir rozmaitych przyjemności, a w konsekwencji odejścia od wiary katolickiej. Studia zakończył w 1827 roku uzyskaniem magisterium z prawa i ekonomii. Rok później wygrał konkurs na stanowisko profesora ekonomii w planowanym Instytucie Politechnicznym w Warszawie. Wraz ze stanowiskiem otrzymał stypendium na podróż naukową po Europie Zachodniej.
Kolejne lata Jański spędził na zapoznawaniu się z działalnością Szkoły Handlu i Przemysłu w Paryżu. Przyłączył się do utopijnego i socjalizującego ruchu saintsimonistycznego. Stał się gorącym propagatorem programu sprawiedliwości społecznej. Udał się do Londynu na półroczne samodzielne studia. Tam nawiązał kontakty z czołowymi ekonomistami angielskimi: J.S. Millem i R. Owenem.
Po wybuchu powstania listopadowego wykorzystywał umiejętności pisarskie, umieszczając wiele artykułów w prasie francuskiej (m.in. w „Le Globe”). W 1831 roku powrócił do Paryża i zdecydował się tam pozostać. W tym czasie zaczęła do Francji napływać fala emigrantów z Polski (Wielka Emigracja). Był m.in. stałym członkiem Towarzystwa Literackiego Polskiego, redakcji naukowych czasopism francuskich i encyklopedii, redaktorem „Pielgrzyma Polskiego” (1833), pierwszym bibliotekarzem zaczątków polskiej biblioteki w Paryżu, współorganizatorem polskiego wydawnictwa dzieł poetów i działaczy emigracyjnych. Częste kontakty z Adamem Mickiewiczem, wspólne ideały i poglądy doprowadziły nie tylko do przyjaźni, ale i wspólnego zamieszkania oraz współpracy.
Jański jest autorem pierwszych tłumaczeń na język francuski Konrada Wallenroda, fragmentów Dziadów, Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego. Przygotował do druku Pana Tadeusza (1832).
Drugie narodziny – duchowe: 1835/1836 r.
W tym okresie rozpoczął się w duszy Bogdana Jańskiego proces nawrócenia, w którym dużą rolę odegrali intelektualiści francuscy, a przede wszystkim: J.B. Lacordaire, F. Lamennais, Ph. Gerbet, Ch. Montalembert. W dniach: 24 XI 1834 – 10 I 1835 roku, podczas pięciu spotkań z ks. J.B. Chausette, odbył spowiedź i otrzymał rozgrzeszenie. Od tego momentu Jański rozpoczął pracę nad rozwojem życia religijnego wśród emigrantów. Był nie tylko jawnym pokutnikiem, ale i świeckim apostołem. Z czasem wokół niego zaczęła gromadzić się grupa osób przepojonych ideami odrodzenia życia politycznego, narodowego i religijnego. W 1834 roku współtworzy Stowarzyszenie Braci Zjednoczonych (wraz z A. Mickiewiczem, A. Goreckim, S. Witwickim, J. i B. Zaleskimi, I. Domeyką), którego działalność jednak po pewnym czasie zamarła. W 1835 roku zorganizował Bractwo Służby Narodowej dla rechrystianizacji współczesnego społeczeństwa i pogłębienia w ludziach ducha Ewangelii.
Nie zważając na trudności, w przeciągu kilku lat, Jański skupił wokół siebie i wychował wybitnych uczniów, do których należeli m.in. Piotr Semenenko i Hieronim Kajsiewicz. Podobnie jak Jański przeszli oni radykalną ewolucję duchową. Obaj stali się później wiernymi kontynuatorami jego charyzmatu i świątobliwymi kapłanami.
Jański zawsze był gorąco przekonany o tym, że nie tylko duchowni, ale i świeccy są powołani do świętości. Dla nich widział bardzo ważne miejsce we wspólnocie, nazywając ich Braćmi Zewnętrznymi. Po jego śmierci niejeden z nich, powróciwszy do kraju, stał się ewangelicznym zaczynem rozdartej między zaborców Polski (np. Jan Koźmian w Wielkopolsce; W. Wielogłowski w Galicji).
W Środę Popielcową 17 lutego 1836 roku Jański wraz z pierwszymi uczniami złożył ślub dozgonnej braterskiej społeczności rozpoczynając życie wspólnotowe (tzw. Domek Jańskiego). Ich życie było przesiąknięte duchem pokuty i modlitwy. Dla domowników Brat Starszy (tak nazywano Jańskiego) wygłaszał nauki, prowadził modlitwy i czytanie Pisma świętego oraz komentował Ewangelię. Kształtował u siebie i swoich uczniów duchowość eucharystyczną. Doprowadził nawet do tego, że powstały we Francji cztery placówki filialne Domku. Mieszkało w nich, pracowało, studiowało i modliło się ponad trzydziestu emigrantów. Sam Jański starał się żyć jak najbardziej bogobojnie, by stanowić przykład dla współbraci. Z tego też względu od roku 1836 uczestniczył w codziennej Mszy św., odbywał cotygodniową spowiedź świętą, często przyjmował Komunię Świętą, oddawał się licznym umartwieniom, odbywał pielgrzymki i długie rekolekcje u ojców Benedyktynów i Trapistów, w trakcie których doświadczał przeżyć mistycznych. Swoich uczniów wysłał do Rzymu, by tam założyli nowy dom i zdobyli wykształcenie teologiczne. Wiedział bowiem, że tylko światli i duchowo wyrobieni kapłani będą mogli stać się zaczynem w procesie zmartwychwstania społeczeństw.
Intensywny tryb życia i nawroty choroby sprawiły, iż konieczny stał się wyjazd do miejsca o łagodniejszym klimacie.
Trzecie narodziny - dla Nieba: 2 VII 1840 r.
Z początkiem 1840 roku przybył do Rzymu, gdzie przygotowywało się do kapłaństwa kilku z jego pierwszych uczniów. Głosił im konferencje mistyczne. Stan jego zdrowia pogarszał się jednak z każdym dniem. 2 lipca 1840 roku odszedł do Pana w opinii świętości. Przeżył 33 lata. Został pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca w Rzymie. Na jego tablicy grobowej umieszczono napis: „Tu spoczywa mający zmartwychwstać ś.p. Bogdan Jański, pierwszy jawny pokutnik i apostoł emigracji polskiej we Francji”. 23 I 1956 r. jego prochy przeniesiono do kościoła zmartwychwstańców w Rzymie (Via di San Sebastianello 11). Proces beatyfikacyjny jest w toku. Założyciel zmartwychwstańców zostawił swoim uczniom program odrodzenia religijnego i narodowego. Podkreślał w nim, że walka o prawa narodowe nie może stać w konflikcie z Bogiem i Kościołem. Nauczył innych podchodzenia do ludzi z miłością i zrozumieniem. Jego apostolski styl cechowały: taktowność, delikatność, uczynność, skromność w zachowaniu i rozwaga. Znajdował się albowiem wtedy między nami umysł prawdziwie wyższy, mąż ze wszech miar niepospolity, nazywał się Bogdan Jański. Przechodził i on przez ciemności, ale pierwszy powitał on światło wschodzące. A wtedy i sam zaświecił, jako gwiazda zwiastunka dnia już nadeszłego, jako zapowiednia światłości już panować mającej. Niedługo wprawdzie niósł on pochodnię w ręku, ale dosyć, aby drogę pokazać. Iluż to zaraz koło niego się skupiło, iluż to w nim i przez niego spostrzegło światło niebieskie, na iluż to przez niego spłynął pokój Boży i witali go jako posłańca z góry, szli jak za aniołem przewodnikiem. A choćby i niewielu było ich liczbą, iluż jednak rzeczą i następstwami! Co za miła i piękna to postać... Dusza wielka, niezłomna, niczym niezachwiana, a jasna, czysta, pogodna; ona pierwsza od Boga zjawiła się publicznie ze światłem, z łaską, z pokojem (Ks. P. Semenenko CR)
ks. Piotr Semenenko CR
Współzałożyciel Zmartwychwstańców Sługa Boży ks. Piotr Semenenko CR (1814-1886)
Był jednym z najwybitniejszych ludzi Kościoła XIX wieku. Współzałożyciel i generał zmartwychwstańców. Filozof i teolog. Uczestnik powstania listopadowego. Twórca głównych idei duchowości zgromadzenia (szkoła duchowości zmartwychwstańczej). Autor licznych prac filozoficzno-teologicznych. Pozostawił po sobie obfitą korespondencję i dziennik. Od 1865 r. pierwszy rektor Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie, którego wielu wychowanków przejęło się duchowością zmartwychwstańczą i zostało wybitnymi kapłanami (W. Granat, J. Czuj, J. Dąbrowski), biskupami i arcybiskupami (22), kardynałami (A. Kakowski, E. Dalbor, A. Sapieha), a nawet wyniesionymi na ołtarze (św. J.S. Pelczar, św. J. Bilczewski, bł. J. Balicki)
Piotr Semenenko urodził się 29 VI 1814 r. w Dzięciołowie (woj. białostockie). Nauki pobierał m.in. w Tykocinie. Studia odbywał w Wilnie. Przerwał je jednak na skutek wybuchu powstania listopadowego. W 1832 r. znalazł się we Francji, gdzie spotkał B. Jańskiego, który zaprosił go do swojej wspólnoty. Po gorączkowej aktywności politycznej i nawarstwieniu się różnych błędnych poglądów, jego umysł, jak pisze do Jańskiego, doznał uspokojenia i radości w prawdzie znalezionej w Kościele katolickim.
Po śmierci Jańskiego był pierwszym przełożonym nowej kongregacji. Ks. Semenenko wymagał poświęcenia wszystkich sił i środków dla pogłębienia religijności narodu. Inspirował w tym kierunku członków zgromadzenia, którego - po wczesnej śmierci Bogdana Jańskiego (1840) - został mianowany głównym przełożonym i duchowym przywódcą. Po ukończeniu studiów teologicznych, 5 grudnia 1841 roku otrzymał - nie bez trudności ze strony władz rosyjskich - święcenia kapłańskie. Jako główny współtwórca wspólnoty zakonnej, w 1842 roku Semenenko napisał tymczasową regułę zakonną. Przez wiele lat był generałem Zgromadzenia (1842-1845, 1873-1886). Umarł w Paryżu 18 XI 1886 roku.
Czynnie współpracował ze Stolicą Apostolską. Uważany za jednego z najbardziej uczonych ludzi Kościoła w drugiej połowie XIX wieku, posiadał wielki autorytet naukowy u papieży. Był także cenionym duszpasterzem, poszukiwanym spowiednikiem i kierownikiem duchowym wielu osób (m.in. bł. C. Borzęckiej, bł. F. Siedliskiej, bł. M. Darowskiej, bł. K. Białeckiej, bł. A. Truszkowskiej). Współtworzył lub pomagał w zakładaniu wielu żeńskich zgromadzeń zakonnych (m.in: niepokalanek, zmartwychwstanek, służebniczek, felicjanek, dominikanek, nazaretanek, Pocieszycielek Najśw. Serca Jezusowego, sióstr Adoration Réparatrice)
Wiele uwagi poświęcał wychowaniu młodzieży. Pragnął ożywić w nich umiłowanie nauki i świętości. Jego zdaniem tylko wiara mogła dać impuls do poświęceń, porządek, zgodę i przestrzeganie praw moralnych. Dał podwaliny pod zmartwychwstańczy system wychowawczy. Doskonałe życie chrześcijańskie Polaków stanowiło dla ks. Piotra Semenenki CR zarówno cel religijny jak i patriotyczny.
ks. Hieronim Kajsiewicz CR
Współzałożyciel Zmartwychwstańców ks. Hieronim Kajsiewicz CR (1812-1873)
Był jedną z charyzmatycznych postaci XIX w.: otwarty na otaczający go świat, wybitny kaznodzieja (nazywany drugim P. Skargą), kierownik dusz, pisarz religijny i poeta, generał zakonu, współzałożyciel niepokalanek. Czuł się dobrze w roli przede wszystkim duszpasterza, inicjatora różnych dzieł apostolskich, wciągając do nich większe lub mniejsze grupy ludzkie. Wraz z ks. P. Semenenką CR stworzyli podstawy pod filozofię i teologię narodu.
Hieronim Kajsiewicz urodził się w nadniemieńskiej Litwie (Słowiki, 7 XII 1812 r.). Pochodził z ubogiej szlachty, chcącej dorobić się własności. Rodzice jednak dbali o edukację swoich dzieci. Kajsiewicz uczył się w Rosieniach, Sejnach i studiował na Uniwersytecie Warszawskim prawo i literaturę.
Po upadku powstania listopadowego wyemigrował do Francji, gdzie przeszedł kilkuetapowy proces nawrócenia pod wpływem Adama Mickiewicza i wspólnoty gorliwych katolików, której przewodził Bogdan Jański. Po ukończeniu studiów teologicznych w Rzymie przyjął święcenia kapłańskie w 1841 r. (wraz z P. Semenenką) i rozpoczął gorliwą pracę duszpasterską we Francji. Był spowiednikiem i przyjacielem polskich romantyków, m. in. Z. Krasińskiego, C.K. Norwida czy E. Sczanieckiej. Głęboka duchowość i zdolności organizacyjne sprawiły, że w 1855 r. został generałem zmartwychwstańców, który to urząd pełnił do śmierci (1873).
Kajsiewiczowi przyszło jednak kierować zgromadzeniem w burzliwych czasach rewolucyjnej Europy, co wpłynęło na charakter jego posługi. Będąc wiernym i odważnym realizatorem zapisów Reguły, zdołał poszerzyć pola pracy apostolskiej o nowe kraje w Europie i Ameryce Północnej, w których rozwinął apostolat parafialny, a przy nim wychowawczy i naukowo-wydawniczy oraz ekumeniczny. Niestrudzenie prowadził działalność na rzecz Kościoła katolickiego na ziemiach polskich pod zaborami, wygłaszał setki kazań i konferencji dla różnych grup wiernych. Przyczynił się do wzrostu powołań oraz umiędzynarodowienia wspólnoty. Korzystał ze zdobyczy epoki i współczesnych mu form duszpasterskich. Jego aktywność apostolska była imponująca, a energia niespożyta.
